DE TEKENAAR
dagboekfragment uit 1938
De tekenaar is 29 jaar
We zijn terug in Amsterdam en het is september 1938. Hoeveel handen zullen vanavond in spanning de radioknop hebben geregeld om zo duidelijk mogelijk de persberichten te horen?De radio deelt de gigantische sprongen van het wereldgebeuren mee. Het gaat over de gespannen toestand tussen de Europese landen onderling. Wist tot voor enkele dagen bijna niemand wat voor mensen, behalve Tsjechen, Tsjecho-Slowakije bevolkten, nu weet bijna iedereen te vertellen dat daar ook Sudeten-Duitsers zijn. Over het conflict tussen die twee groepen in dat land zijn nu veel hoofden en harten vol.
Het persbericht van zo-even was geschikt om de vele luisteraars duidelijk het dreigende rommelen van ver oorlogsonweer te doen waarnemen. Velen zien voor zich opdoemen de verschrikkingen van de laatste grote oorlog, waar ons land zijdelings mee in aanraking kwam. Men huivert.
De vrede in Europa wordt zwaar bedreigd. Hitlers eisen vervullen onze huizen. Door de vrede van de lentezachte septemberavond slaat die stem door openstaande ramen en deuren als bloeddorstig gebrul van een op roof bedachte leeuw. Het zwelt aan tot een verschrikkelijk koor als de toehoorders in het Palast hun donderende bijvallen betuigen.
De vrede werd, toen er geen uitzicht meer scheen, op het onverwachts nog gered. De Duitse legers stonden gereed, en de omliggende landen waren tot aan de tanden gewapend, gereed tot afweer. Voor de derde maal ging de Engelse Premier Chamberlain naar Duitsland. En die laatste bespreking tussen Chamberlain, Hitler, Daladier en Mussolini heeft menselijkerwijs de verschrikkelijke oorlog afgewend. God zij gedankt!